- ‘ห้วงรักจักรวาลใจ’ หรือ ‘Aristotle and Dante Discover the Secrets of the Universe’ เป็นหนังสือที่แต่งโดย เบนจามิน อาลีเร ซาเอนซ์ (Benjamin Alire S’aenz) แปลเป็นภาษาไทยโดย ภัทร์ วิรุจน์ผล และได้รับรางวัลวรรณกรรมวัยรุ่นยอดเยี่ยมตลอดกาล ของนิตยสาร Time
- หนังสือเล่าเรื่องราวของเด็กชายผู้ย่างเข้าสู่ช่วงวัยรุ่นสองคน ผู้มีอะไรหลายอย่างคล้ายคลึงกัน และมีอะไรอีกหลายอย่างที่ตรงกันข้ามกัน ทั้งความคล้ายคลึงและความแตกต่าง ดึงดูดเด็กชายทั้งสองเข้าหากัน กลายเป็นมิตรภาพที่แนบแน่น ก่อนจะผลิบานกลายเป็นความรัก
- การยอมรับความจริง นอกจากจะช่วยเยียวยาบาดแผลในใจแล้ว ยังช่วยให้เรารู้จักตัวเองอย่างถ่องแท้ด้วย และนั่นอาจเป็นพื้นฐานสำคัญที่สุดของการเห็นคุณค่าในตัวเอง และการภาคภูมิใจในตัวเอง
“เด็กผู้ชายทุกคนรู้สึกโดดเดี่ยวไหม ดวงอาทิตย์แห่งหน้าร้อนไม่ได้มีความหมายกับผู้ชายอย่างผม ผู้ชายอย่างผมเหมาะกับฝนมากกว่า”
ข้อความข้างบน อยู่ในหน้าที่ 310 ของหนังสือที่มีชื่อไทยออกจะเชยๆว่า ‘ห้วงรักจักรวาลใจ’ ซึ่งเป็นหน้าที่ผมลองเปิดสุ่มๆ ดู หลังจากอ่านเจอประโยคนี้ ผมแอบบอกกับตัวเองว่า เจอหนังสือที่น่าสนใจอีกเล่มแล้วสิ
ก่อนอื่น ต้องสารภาพตามตรงว่า ตอนแรกที่ตัดสินใจซื้อหนังสือเล่มนี้ เหตุผลมาจากชื่อเรื่องล้วนๆ แต่ไม่ใช่ชื่อไทยนะครับ เป็นชื่อภาษาอังกฤษว่า ‘Aristotle and Dante Discover the Secrets of the Universe’ ซึ่งแปลเป็นไทยแบบตรงตัวว่า ‘อาริสโตเติลและดันเต ค้นพบความลับของจักรวาล’
อาริสโตเติล (สะกดตามต้นฉบับหนังสือภาษาไทย) เป็นชื่อของนักปราชญ์ชาวกรีก ผู้มีอายุอยู่เมื่อราวกว่าสองพันปีที่แล้ว และได้ชื่อว่า เป็นหนึ่งในผู้มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งต่ออารยธรรมตะวันตก จากการเป็นผู้สร้างรากฐานวิทยาการหลายแขนง ทั้งสาขาวิชาวิทยาศาสตร์ ตรรกศาสตร์ จริยศาสตร์
ขณะที่ ดันเต หรือชื่อเต็มว่า ดันเต อาลีกีเอรี เป็นกวีเอกชาวอิตาลี ผู้แต่งมหากาพย์ The Divine Comedy ซึ่งได้ชื่อว่า เป็นหนึ่งในงานวรรณกรรมที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของโลกตะวันตก ซึ่งมีอิทธิพลต่อวงการศิลปะ วรรณกรรม และศาสนาของชาติตะวันตกมาจนถึงปัจจุบัน
จากการที่มีชื่อบุคคลสำคัญ 2 คน จากโลกแห่งปรัชญาและศิลปะ ปรากฎบนชื่อเรื่อง ทำให้ผมคาดหวังว่า หนังสือเล่มนี้น่าจะมีเนื้อหาที่โยงไปถึงเรื่องราวของปรัชญาและศิลปะ อีกทั้งยังมีคำว่า ความลับของจักรวาล ที่ทำให้หนังสือเล่มนี้ยิ่งน่าดึงดูดสำหรับผมมากขึ้น
แต่เอาเข้าจริงๆ หนังสือเล่มนี้ มีอะไรหลายอย่างที่ไม่เป็นอย่างที่คิด
อย่างแรกเลย หนังสือเล่มนี้ ซึ่งแต่งโดย เบนจามิน อาลีเร ซาเอนซ์ (Benjamin Alire S’aenz) แปลเป็นภาษาไทยโดย ภัทร์ วิรุจน์ผล เป็นเรื่องราวของเด็กชายผู้ย่างเข้าสู่ช่วงวัยรุ่นสองคน ผู้มีอะไรหลายอย่างคล้ายคลึงกัน และมีอะไรอีกหลายอย่างที่ตรงกันข้ามกัน ทั้งความคล้ายคลึงและความแตกต่าง ดึงดูดเด็กชายทั้งสองเข้าหากัน กลายเป็นมิตรภาพที่แนบแน่น ก่อนจะผลิบานกลายเป็นความรัก
สิ่งที่ไม่คาดคิดอย่างที่สอง ก็คือ แม้ว่าหนังสือเล่มนี้ จะดูเหมือนนิยายในแนว BL (Boy Love) หรือบางคนเรียกว่า ‘นิยายวาย’ แต่จริงๆ แล้ว หนังสือเล่มนี้ คือ วรรณกรรมที่เน้นเรื่องการค้นพบ รู้จัก และยอมรับตัวเองในแบบที่เป็น ทำให้หนังสือชื่อยาวๆ เรื่องนี้ ได้รับรางวัลคุณภาพมากมาย โดยเฉพาะรางวัล Best Young Adult Book of All Time หรือ รางวัลวรรณกรรมวัยรุ่นยอดเยี่ยมตลอดกาล ของนิตยสาร Time
อาริสโตเติล เมนโดซา หรือที่เจ้าตัวชอบเรียกสั้นๆ ว่า อารี เป็นเด็กหนุ่มผู้เงียบขรึม เขาเป็นเด็กฉลาด หน้าตาดี ช่างคิดและพยายามหาเหตุผลให้กับทุกเรื่องราวที่ผ่านเข้ามาในชีวิต ทว่า อารี กลับไม่พบคำตอบที่ตัวเองพอใจ อารี รู้สึกเหมือนตัวเองไม่ได้มีโลกที่เป็นของเขาเลย
บางครั้ง การค้นหาที่พักพิงที่เป็นของตัวเอง ก็เป็นเรื่องยากแสนยาก ไม่ต่างจากการไขปริศนาความลับของห้วงจักรวาล
จนกระทั่ง เขามาพบกับเด็กชายคนหนึ่งที่ชื่อว่า ดันเต
ดันเต คินตานา เป็นเด็กหนุ่มเจ้าเสน่ห์ ผู้มีรอยยิ้มและท่าทีสบายๆ อยู่เสมอ เขาเป็นเด็กช่างฝัน มองโลกในแง่ดี รักการอ่านบทกวี และเปี่ยมด้วยพรสวรรค์ด้านศิลปะ ใครๆ ที่รู้จักเขาต่างหลงรักเขาได้ไม่ยาก แต่ไม่มีใครเลยที่จะเข้าถึงตัวตนที่แท้จริงของเขาได้
ราวกับว่า ชีวิตของดันเต คือธุลีละอองดาว ล่องลอยอยู่ในห้วงจักรวาล โหยหาที่ยึดเหนี่ยวที่มั่นคงและหนักแน่น
จนกระทั่ง ดันเตได้พบและรู้จักกับเด็กหนุ่มที่ชื่อ อาริสโตเติล
เรื่องราวในหนังสือเล่มนี้ บอกเล่าผ่านปากของอารี เราจึงได้เรียนรู้และร่วมค้นหาความลับของห้วงจักรวาล ผ่านทางมุมมองของอารี มากกว่าดันเต
อารี เป็นเด็กชาวอเมริกันเชื้อสายเม็กซิกัน เขามักบอกตัวเองว่า เขาเป็นลูกชายคนเดียวของครอบครัว ซึ่งไม่ใช่เลย เพราะความจริงแล้ว เขามีพี่สาวฝาแฝดสองคน ที่อายุห่างจากเขาถึง 12 ปี พี่สาวทั้งสอง จึงมักจะปฏิบัติต่อเขาราวกับเขาเป็นลูก ไม่ใช่น้องชาย และนั่นจึงไม่แปลกที่อารี จะไม่รู้สึกสนิทกับพี่สาวทั้งสอง
ความจริงหนึ่งอย่าง ที่ถูกคนในครอบครัวปฏิบัติราวกับเป็นความลับ ก็คือ อารี มีพี่ชายอีกหนึ่งคน ชื่อ เบอร์นาโด เบอร์นาโด ไม่ได้อยู่กับครอบครัว เพราะเขาติดคุกด้วยข้อหาอะไรสักอย่างที่ร้ายแรงมากๆ อารีจำเรื่องราวของพี่ชายไม่ได้เลย จำไม่ได้แม้แต่หน้าตา แต่เขาจำความรู้สึกตอนเด็กได้ว่า พี่ชายรักเขา และเขาก็รักพี่ชาย
แต่ทำไมทุกคนในครอบครัว โดยเฉพาะพ่อกับแม่ ถึงทำราวกับไม่เคยมีลูกชายที่ชื่อเบอร์นาโดในครอบครัว พวกเขาไม่เคยพูดถึงลูกชายคนนี้เลย
ในความคิดของอารี นั่นคือเรื่องราวที่ดูไร้เหตุผลสิ้นดี ซึ่งเขาไม่อาจยอมรับได้ แน่นอนว่า อารี รักพ่อกับแม่ของเขา แต่ด้วยเรื่องความลับของพี่ชาย ทำให้เขาเกลียดพ่อกับแม่ด้วยเช่นกัน
แม่เป็นหญิงสาวผู้แสนงดงามและใจดี ในความคิดของอารี ไม่แปลกเลยที่พ่อจะรักแม่มาก แต่การที่แม่รักพ่อนี่สิ เป็นเรื่องที่เขาไม่เข้าใจ เพราะพ่อเป็นผู้ชายที่แข็งกระด้าง พูดน้อย เงียบขรึม แทบไม่เคยแสดงความรู้สึกใดๆออกมาให้คนอื่นเห็น โดยเฉพาะกับอารี
ครั้งหนึ่งในวัยเด็ก อารีเคยโกรธที่พ่อทำตัวห่างเหินไม่ยอมเล่นกับเขา เขาบ่นกับแม่ว่า ทำไมแม่แต่งงานกับผู้ชายแบบนี้
“พ่อของลูกงดงามจ้ะ” แม่ยิ้มแล้วสางผมอารี
อารี ได้แต่ครุ่นคิดว่า แล้วอะไรทำให้ความงดงามของพ่อหายไป
ไม่เพียงแต่ที่บ้านเท่านั้น ที่โรงเรียน อารีก็เป็นเด็กที่โดดเดี่ยว แปลกแยกจากคนอื่น จนทำให้เขานึกตั้งถามกับตัวเองว่า
“เด็กผู้ชายทุกคนรู้สึกโดดเดี่ยวไหม ดวงอาทิตย์แห่งหน้าร้อนไม่ได้มีความหมายกับผู้ชายอย่างผม ผู้ชายอย่างผมเหมาะกับฝนมากกว่า”
จริงๆแล้ว ใช่ว่าอารีจะไม่มีเพื่อนเลย เพราะมีหญิงสาวหลายคนในโรงเรียน ที่มักจะเข้ามาชวนเขาคุย และมีอย่างน้อย 2 คน ที่ลงเอยด้วยการเป็นเพื่อนสนิทของอารี แต่ถึงอย่างนั้น อารีก็ยังรู้สึกว่า ในห้วงจักรวาลอันแสนกว้างใหญ่ เขายังไม่พบ และอาจไม่มีวันได้พบที่ทางของตัวเอง
อารี ไม่ชอบชื่อจริงของตัวเอง คือ อาริสโตเติล เขารู้ว่านอกจากจะเป็นชื่อที่ตั้งตามชื่อปู่แล้ว ยังเป็นชื่อของนักปราชญ์ชาวกรีกผู้ค้นพบอะไรหลายอย่าง บางที นั่นแหละเป็นเหตุผลที่ทำให้เขาเกลียดชื่อนี้ อารี รู้สึกว่าใครๆ ต่างคาดหวังว่า เขาจะค้นพบอะไรเจ๋งๆ เหมือนอาริสโตเติล ซึ่งเขาไม่คิดว่าตัวเองจะทำได้ เขาเลยเปลี่ยนชื่อให้สั้นลงเป็น อารี
อารี เคยคิดเล่นๆ ว่า คำว่า อารี (ARI) ถ้าสลับตำแหน่งตัวอักษร จะกลายเป็นคำว่า AIR ซึ่งแปลว่า อากาศ ก็ดูเป็นชื่อที่เหมาะกับเขาดี เพราะอากาศ คือสิ่งที่ทุกคนต้องการ แต่ไม่มีใครมองเห็น
จนกระทั่งวันหนึ่ง โลกของอารีเปลี่ยนไป เมื่อเขาได้รู้จักกับ ดันเต เด็กหนุ่มผู้แสนงดงาม ทั้งใบหน้าและจิตใจ เด็กหนุ่มผู้มองโลกในแง่ดี และมีทีท่าสบายๆ กับทุกเรื่อง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องราวที่ยุ่งยากซับซ้อนแค่ไหน
ดันเต ทำให้อารี ได้รู้ว่า บางเรื่องราวในโลกนี้ ไม่จำเป็นต้องหาเหตุผลตรรกะมาอธิบายเสมอไป
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การไขปริศนาความลับของห้วงจักรวาล อาจเป็นเรื่องที่ไม่ได้ใช้แค่เหตุผลในการค้นพบคำตอบได้ หากแต่ต้องใช้หัวใจ ใช้ความรู้สึก เพื่อรับรู้และเข้าถึงความลับนั้น
มิตรภาพและความรักที่ได้รับจากดันเต ทำให้อารี มีท่าทีที่ผ่อนคลายมากขึ้นต่อทุกเรื่องราวในโลกใบนี้ เขาเริ่มเข้าใจพ่อแม่มากขึ้น เมื่อปล่อยวางความพยายามที่จะทำความเข้าใจ เขาเริ่มมีเพื่อนมากขึ้น เมื่อเปิดใจยอมรับว่า ทุกคนไม่จำเป็นต้องเป็นอย่างที่ตัวเขาคิด และตัวเขาเองก็ไม่จำเป็นต้องเป็นอย่างที่คนอื่นคิด
อย่างไรก็ดี มีจุดเดียวที่อารี ยังไม่อาจปล่อยวางได้ คือ ความรู้สึกที่เขามีต่อดันเต ตรงกันข้ามกับดันเต ผู้ซื่อสัตย์ต่อความรู้สึกของตัวเอง เขาเป็นฝ่ายเอ่ยปากบอกรักอารี แต่อารีใช้เหตุผลไตร่ตรองแล้ว จึงมองเห็นแต่ความไม่เหมาะสมที่เขาจะยอมรับว่า ตัวเองก็มีใจรักดันเต หรือตัวเองก็มีรสนิยมชื่นชอบเพศเดียวกัน
ในตอนท้ายของเรื่อง ดันเตถูกกลุ่มวัยรุ่นหลายคนรุมทำร้ายจนบาดเจ็บปางตาย ต้องเข้ารับการรักษาตัวที่โรงพยาบาล ที่น่าเศร้าที่สุดก็คือ เหตุผลที่วัยรุ่นพวกนั้นทำลงไป เพียงเพราะไม่ชอบที่ดันเตแสดงออกอย่างเปิดเผยว่า มีรสนิยมชอบเพศเดียวกัน
หลังจากรู้เรื่องนี้ อารีโกรธจัด และบุกไปทำร้ายสมาชิกแก๊งอันธพาลคนหนึ่งถึงขั้นจมูกหัก ไม่เพียงเท่านั้น อารียังคิดจะไปจัดการกับสมาชิกแก๊งที่เหลืออีกด้วย
เหตุการณ์รุนแรงแบบตาต่อตา ฟันต่อฟัน ทำให้พ่อแม่ของอารี เข้ามาห้ามปราม พร้อมเปิดเผยเรื่องราวความลับของเบอร์นาโด พี่ชายของอารี ซึ่งต้องโทษจำคุกเพราะบันดาลโทสะทำร้ายร่างกายคนอื่นจนเสียชีวิต ไม่เพียงเท่านั้น แม่ยังกลายเป็นผู้ป่วยด้วยโรคซึมเศร้า ทำให้ครอบครัวของอารี ตัดสินใจไม่พูดถึงเรื่องราวของเบอร์นาโดอีกเลย
แม้ว่าการทำเหมือนเบอร์นาโดไม่เคยมีตัวตนอยู่บนโลก จะทำให้แม่มีอาการดีขึ้น แต่บาดแผลในใจทุกคน ยังไม่ได้รับการเยียวยา จนกระทั่งพวกเขาตัดสินใจเปิดเผยเรื่องราวความจริงทั้งหมดให้อารีได้รับรู้
ความจริง อาจไม่ใช่เรื่องสวยงาม แต่การยอมรับความจริงเท่านั้น ที่จะเยียวยาบาดแผลในใจทุกคนได้
ขณะเดียวกัน พ่อได้เปิดเผยความจริงอีกเรื่อง ความจริงที่ทำให้พ่อ ผู้ชายที่แสนงดงามตามคำพูดของแม่ กลับกลายเป็นคนหัวใจแข็งกระด้าง พ่อเคยเป็นทหารไปรบในสงครามเวียดนาม ในปฏิบัติการครั้งสุดท้าย พ่อรอดชีวิตกลับมาได้ แต่เพื่อนคนหนึ่งในทีมไม่ได้กลับมาด้วย ซึ่งนั่นเป็นเรื่องที่สร้างบาดแผลในใจพ่อมาตลอด
พ่อกลายเป็นคนเย็นชา แข็งกระด้าง ทำตัวห่างเหินจากทุกคน ราวกับมีกำแพงปิดกั้นตัวเอง ราวกับกลัวว่า ยิ่งผูกพันมากเท่าไหร่ ก็จะยิ่งเจ็บปวดมากเท่านั้น โดยเฉพาะเมื่อถึงวันที่ต้องจากลา
การยอมรับความจริง นอกจากจะช่วยเยียวยาบาดแผลในใจแล้ว ยังช่วยให้เรารู้จักตัวเองอย่างถ่องแท้ด้วย และนั่นอาจเป็นพื้นฐานสำคัญที่สุดของการเห็นคุณค่าในตัวเอง และการภาคภูมิใจในตัวเอง
อารี ซึ่งเติบโตมาในครอบครัวที่มีบาดแผล หวาดกลัวที่จะยอมรับตัวเองมาโดยตลอด เพราะกลัวว่าจะไม่ได้รับการยอมรับ ทั้งจากครอบครัว เพื่อนๆ และในสังคม แต่สุดท้าย ด้วยการสนับสนุนของคนในครอบครัว รวมถึงการยอมรับความจริงของพ่อและแม่ ที่ทำให้อารี ได้เข้าใจว่า การเป็นตัวเองในแบบที่เป็น แม้ว่าอาจจะมีบาดแผลอยู่บ้าง มีความไม่สมบูรณ์แบบอยู่บ้าง
หรือกระทั่งมีแต่ความไม่สมเหตุสมผล ก็ไม่ใช่เรื่องแย่เสมอไป
บางครั้ง การจะไขปริศนาค้นพบความลับของห้วงจักรวาล เพื่อให้พบเจอที่ที่ ‘ใช่’ สำหรับตัวเอง อาจไม่ได้ใช้แค่ ‘เหตุผล’ เสมอไป หากแต่ต้องใช้ ‘หัวใจและความรู้สึก’ ด้วย
