- ฟิอนน์ เฟอร์เรรา วัยรุ่นไอริช วัย 18 เจ้าของรางวัล Google Science Fair 2019 ผู้คิดค้นนวัตกรรมกำจัดไมโครพลาสติก
- ไมโครพลาสติก หรือ ไมโครบีดส์ คือขยะพลาสติกที่มีขนาดน้อยกว่า 5 มิลลิเมตร มันเป็นส่วนผสมสำคัญของผลิตภัณฑ์ประเภทสครับ ทั้งสบู่ แชมพู โฟมล้างหน้า ฯลฯ ที่ไหลลงสู่แหล่งน้ำและกำจัดยากด้วยความจิ๋วของมัน
- เฟอร์เรรา ใช้แม่เหล็กเหลว (Ferrofluid) ซึ่งเป็นการผสมระหว่างน้ำมันกับแร่แมกเนไทท์ (Magnetite) ดูดซับหรือดึงเอาเจ้าไมโครพลาสติกออกจากสายน้ำ
ฟิอนน์ เฟอร์เรรา (Fionn Ferreira) วัยรุ่นชาวไอริชอายุ 18 ปี เจ้าของรางวัล Google Science Fair 2019 เวทีแข่งขันโครงการวิทยาศาสตร์ระดับโลกรุ่นอายุ 13-18 ปี ผู้คิดค้นนวัตกรรมกำจัดไมโครพลาสติกออกจากสายน้ำ หนึ่งในปัญหาสิ่งแวดล้อมระดับโลกที่นักวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อมกำลังหาทางแก้ปัญหากัน คว้าเงินรางวัลจำนวน 50,000 ดอลลาร์สหรัฐ (ราว 1,539,000 บาท)*
เป็นที่ทราบกันดีว่าเจ้าไมโครพลาสติก หรือ ไมโครบีดส์ คือขยะพลาสติกที่มีขนาดเล็กกว่า 5 มิลลิเมตร เกิดจากการแตกหักของขยะพลาสติกชิ้น (ที่เคย) ใหญ่ครั้งอยู่ในภูเขาขยะหรือลอยอยู่ในน้ำ อีกส่วนหนึ่งคือพลาสติกที่ถูกทำให้เล็กตั้งแต่การผลิต เช่น อนุภาคพลาสติกที่ถูกใช้ในเครื่องสำอางอย่าง สบู่ แชมพู ยาสระผม สครับ ยาสีฟัน และอื่นๆ
ความร้ายกาจของมันคือ มันเล็กมากเสียจนย่อยสลายไม่ได้ สิ่งมีชีวิตในท้องทะเลเข้าใจผิดคิดว่าเป็นอาหารจึงกินเข้าไป เมื่อมนุษย์จับสิ่งมีชีวิตในทะเลมากิน เราจึงกินไมโครพลาสติกมือสองเข้าไปในร่างกายอีกที และเพราะพลาสติกคือสารเคมี การกินพลาสติกชิ้นจิ๋ว จึงเท่ากับรับสารเคมีที่อยู่ในพลาสติกเข้าร่างกายเราด้วย (ซึ่งเจ้าปลาน้อยหรือสิ่งมีชีวิตในทะเลย่อมได้รับไปก่อนหน้าเราเต็มๆ)
บนเวที Google Science Fair 2019 เวทีสำหรับนวัตกรรุ่นเยาว์อายุระหว่าง 13-18 ปี สนับสนุนโดย Lego, Virgin Galactic, National Geographic และ Scientific American เฟอร์เรราคือหนึ่งใน 24 ผู้เข้ารอบสุดท้าย (และจาก 100 คนในรอบก่อนสุดท้ายอีกทีหนึ่ง)
เฟอร์เรรา คือเด็กหนุ่มจากไอร์แลนด์ที่เติบโตในแถบชายฝั่งด้านตะวันตกของเมืองคอร์ก เขาบรรยายสภาพแวดล้อมรอบบ้านที่โตมาตลอด 18 ปีว่าเป็น ‘ธรรมชาติบริสุทธิ์’ และทั้งหมดกลายมาเป็นแรงบันดาลใจให้ลุกขึ้นมาหาวิธีกำจัดเจ้าพลาสติกจิ๋วจำนวนมหาศาลชนิดนี้
เริ่มต้น เขาสนใจวิธีการขจัดคราบน้ำมันโดยใช้แร่แมกเนไทท์ของนักวิทยาศาสตร์ อาร์เดน วอร์เนอร์ (Arden Warner) ซึ่งเป็นการกำจัดคราบน้ำมันโดยไม่สร้างมลพิษและไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิต
จนนำมาสู่การค้นคว้า ทดลอง และได้วิธีในแบบของเด็กหนุ่มวัย 18…
ด้วยความตั้งใจอยากแก้ปัญหาขยะไมโครพลาสติกในทะเล เขาใช้แม่เหล็กเหลว (Ferrofluid) ซึ่งเป็นการผสมระหว่างน้ำมันกับแร่แมกเนไทท์ (Magnetite) ดูดซับหรือดึงเอาเจ้าไมโครพลาสติกออกจากสายน้ำ
วิธีการของเฟอร์เรราคือ ใช้ Ferrofluid เข้าไปจับไมโครพลาสติก จากนั้นจึงใช้แม่เหล็กดูดเจ้าพลาสติกจิ๋วขึ้นจากสายน้ำ จากการทดลอง 1,000 ครั้ง พบว่ากำจัดไมโครพลาสติกตัวอย่างได้ราว 87 เปอร์เซ็นต์ ได้ผลอย่างมากในพลาสติกที่ผ่านเครื่องทำความสะอาดมาแล้ว ได้ผลน้อยกับพลาสติกประเภทโพลีโพรพีลีน (Polypropylene) หรือ PP เฟอร์เรราชี้ว่านี่เป็นเพียงความเป็นไปได้ที่จะกำจัดเจ้าไมโครพลาสติกออกไป แต่เขาจะพัฒนาโครงการต่อให้นำไปใช้ระดับอุตสากรรมให้ได้ต่อไป
นอกจากเฟอร์เรราจะสนใจเรื่องการวิจัยและเทคโนโลยี หลักฐานคือการเป็นเจ้าของรางวัลด้านวิทยาศาสตร์กว่า 12 ชิ้น ปัจจุบันกำลังยื่นเรื่องเข้าศึกษาต่อมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งที่ประเทศเนเธอร์แลนด์ เขายังเป็น curator หรือผู้ดูแลพิพิธภัณฑ์ที่ Schull Planetarium พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ที่เมืองคอร์ก ประเทศไอร์แลนด์ บ้านเกิดของเขา พูดได้ 3 ภาษา เป็นผู้เชี่ยวชาญทรัมเป็ตและเล่นในวงออร์เคสตราด้วย
รายการโปรดของเขาคือช่องยูทูบ NileRed และ Backyard Scientist นอกจากนั้นยังเป็นแฟนตัวยงของ เดวิด แอทเทนเบอเรอห์ (David Attenborough) นักธรรมชาติวิทยาชาวอังกฤษและผู้ร่วมสร้างสารคดีชุด Life กับบีบีซีด้วย
“การได้รับรางวัลทำให้ผมตั้งใจกับโปรเจ็คท์มากขึ้น และมันดีกว่านี้ได้แน่ด้วยคำแนะนำและคำวิจารณ์ต่างๆ” เฟอร์เรรามั่นใจ และทิ้งท้ายไว้ว่า
“สิ่งที่ผมอยากเห็นที่สุดคือโปรเจ็คท์และไอเดียของผมถูกนำไปประยุกต์ใช้งานในชีวิตจริง”
*ค่าเงิน ณ วันที่ 31 กรกฎาคม 2562 ที่ 30.78 บาท ต่อ 1 ดอลลาร์สหรัฐ