- โอกาสทางการศึกษาที่ ดีน-มูหัมหมัดซามีนูดีน อาแซ ได้รับ เสมือนแสงสว่างที่เข้ามาจุดความฝันที่ดับสลายไปแล้วของเด็กคนหนึ่งขึ้นมาอีกครั้ง
- การได้รับโอกาสทางการศึกษาในระดับที่สูงขึ้น นั่นหมายถึงโอกาสในการประกอบอาชีพที่มั่นคง และรายได้ที่จะนำไปเลี้ยงปากท้องของตนเอง รวมถึงจุนเจือครอบครัว ซึ่งเป็นการยกระดับฐานะความเป็นอยู่ของครอบครัว ตัดวงจร ‘ความยากจนข้ามรุ่น’ ดังที่โครงการทุนนวัตกรรมสายอาชีพชั้นสูง ได้ตั้งเป้าหมายไว้
- “สำหรับผมแล้ว คนที่ได้รับโอกาสมันเป็นความฝันที่ไม่ได้คาดฝันเลยครับ คือไม่ได้คาดหวังเลยว่าเราจะเรียนต่อได้ เพราะว่าตามฐานะเราแล้วก็คงเรียนไม่ได้แล้ว …ผมจะตอบแทนบุญคุณนี้ด้วยการที่เป็นคนดีของสังคม เป็นผู้ช่วยพยาบาลที่ดี”
“ผมเป็นคนนึงที่จบม. 6 แล้วไม่ได้สมัครการเรียนอะไรเลยในระดับมหาวิทยาลัย เพราะว่าไม่มีงบอย่างอื่นเลยครับ ถ้าตอนนั้นไม่ได้เรียนต่อ ก็คงไปทำงานรับจ้างทั่วไป ซึ่งพ่อก็ทำงานที่มาเลเซียขายลูกชิ้นปิ้ง ผมก็คิดว่าน่าจะทำงานตามร้านอาหารแถวมาเลเซียหรือไม่ก็ไปทำงานเป็นรปภ. ในกรุงเทพฯ”
มูหัมหมัดซามีนูดีน อาแซ หรือ ดีน หนึ่งในนักเรียนทุนนวัตกรรมสายอาชีพชั้นสูง หลักสูตรผู้ช่วยพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ จากโครงการทุนนวัตกรรมสายอาชีพชั้นสูง โดยกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) เล่าถึงชีวิตตนเองหากในวันนี้ไม่ได้รับโอกาสในการเรียนต่อในระดับที่สูงกว่ามัธยมศึกษาตอนปลาย
ดีนเล่าว่า โอกาสทางการศึกษาที่เขาได้รับ เสมือนแสงสว่างที่เข้ามาจุดความฝันที่ดับสลายไปแล้วของเด็กคนหนึ่งขึ้นมาอีกครั้ง หากเขาได้มีโอกาสทางการศึกษาในระดับที่สูงขึ้น นั่นหมายถึงโอกาสในการประกอบอาชีพที่มั่นคง และรายได้ที่จะนำไปเลี้ยงปากท้องของตนเอง รวมถึงจุนเจือครอบครัว ซึ่งเป็นการยกระดับฐานะความเป็นอยู่ของครอบครัว ตัดวงจร ‘ความยากจนข้ามรุ่น’ ดังที่โครงการทุนนวัตกรรมสายอาชีพชั้นสูง ได้ตั้งเป้าหมายไว้
นั่นคือการทำให้เยาวชนผู้ขาดแคลนทุนทรัพย์เข้าถึงการศึกษาระดับมัธยมปลายเพิ่มขึ้นจากเดิมร้อยละ 5 ซึ่งเป็นหนึ่งในการช่วยเหลือ และพัฒนารูปแบบการศึกษาสายอาชีพที่จะช่วยการยกระดับทางสังคม (Social Mobility) และส่งผลถึงการขจัดความยากจนข้ามรุ่นได้
ขาดแคลนทุนทรัพย์ ขาดโอกาสทางการศึกษา
“ครอบครัวผมมีพี่น้องทั้งหมด 6 คน เป็นผู้ชายทั้งหมด ผมอยู่กับแม่ ส่วนพ่อทำงานที่มาเลเซีย เดือนนึงกลับบ้านครั้งนึง พี่ชายคนที่หนึ่งกับคนที่สองทำงานที่กทม. ส่วนคนที่สามได้ทุนกสศ.รุ่นที่ 4 ปัจจุบันทำงานอยู่ที่รพ.ตากใบ เหลือผมกับน้องอีกสองคนที่กำลังเรียนอยู่ครับ ซึ่งตอนนี้ผมก็กำลังจะจบหลักสูตรผู้ช่วยพยาบาลแล้วครับ” ดีนเล่าถึงชีวิตและสภาพปัญหาของตนเองก่อนได้รับโอกาสทางการศึกษา
หลังจากที่พี่ชายของดีนได้ทุนเรียนต่อจนจบหลักสูตร มีหน้าที่การงานและรายได้จุนเจือครอบครัว พี่ชายจึงเป็นเหมือนต้นแบบและแรงบันดาลใจให้กับดีนมองเห็นความหวังที่จะได้เรียนต่อในระดับที่สูงขึ้น เพื่อที่จะได้เลี้ยงดูตนเองและแบ่งเบาภาระครอบครัวได้ ดีนจึงสมัครขอรับทุนจากกสศ.
“จุดเริ่มต้นก็คือพี่ชายได้ทุนปีก่อนครับ พี่ชายก็เลยแนะนำ เพราะพี่ชายก็รู้ว่าถ้าผมไม่ได้ทุนนี้ก็ไม่ได้เรียน เขาก็เข้าใจความรู้สึกผมดี แล้วเขาก็ได้แนะนำตั้งแต่กรอกใบสมัคร ไปขอลายเซ็นผู้ใหญ่บ้าน เพราะว่าเขาผ่านจุดนี้มาก่อน”
“หลังจากที่สมัครแล้วผมก็ไม่ได้หวังขนาดนั้นเพราะว่าตัวเองก็ไมได้มีศักยภาพพอ แล้วก็ไม่ได้มีความฝันที่อยากเรียนสายนี้มาตั้งแต่แรกครับ แต่พอติดแล้วผมก็สัญญากับตัวเองว่า การเรียนครั้งนี้คือตัวเลือกเดียว ผมก็เลยตัดสินใจว่าจะเรียนให้เต็มที่ แล้วก็ทำงาน เก็บเงิน ส่งเลี้ยงพ่อแม่ต่อครับ เพราะว่าพ่อแม่ก็อายุเยอะแล้ว”
แม้หลักสูตรผู้ช่วยพยาบาลจะไม่ใช่เส้นทางอาชีพที่อยู่ในความคิดเขาตั้งแต่แรก แต่ดีนบอกว่านั่นเป็นเพียงตัวเลือกเดียวที่มือเขาพอจะคว้าไว้ได้ในตอนนั้น ถามว่าทุนนวัตกรรมสายอาชีพชั้นสูงนี้ให้เพียงแค่หลักสูตรผู้ช่วยพยาบาลเท่านั้นเองหรือ ดีนบอกว่าจริงๆ แล้วยังมีหลักสูตรของวิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีนราธิวาส, วิทยาลัยชุมชนนราธิวาส, วิทยาลัยเทคนิคนราธิวาส ซึ่งหลักสูตรผู้ช่วยพยาบาลเป็นสิ่งที่เขาได้รับข้อมูลจากพี่ชาย อีกทั้งยังเป็นงานที่ดูท้าทายและยังได้เป็นส่วนหนึ่งในการช่วยเหลือผู้คนด้วย
“สำหรับผมผู้ช่วยพยาบาล มันมีความท้าทายตรงที่ว่าเป็นบุคลากรผู้ชาย ซึ่งมันหายากในสายนี้ครับ แล้วยิ่งมีความสามารถอีก ก็ยิ่งเป็นที่ต้องการเป็นอย่างมาก เพราะการทำงานในห้อง ER ห้องฉุกเฉิน ต้องการคนที่มีกำลังแรงในการยึดผู้ป่วยครับ”
จากตัวเลือกเดียวในชีวิต สู่อาชีพที่เปลี่ยนผู้รับเป็นผู้ให้
สำหรับทุนที่ได้รับนี้ ดีนเล่าว่านอกจากสนับสนุนด้านค่าใช้จ่ายทางการศึกษาต่างๆ แล้ว ยังมีระบบดูแลความเป็นอยู่ และสวัสดิการของผู้เรียน มีอาจารย์ที่ปรึกษาคอยให้คำแนะนำ ทั้งด้านการเรียน และสภาพจิตใจ รวมถึงกิจกรรมพัฒนาคุณภาพผู้เรียน พัฒนาหลักสูตร ส่งเสริมทักษะการมีงานทำต่างๆ ด้วย เช่น กิจกรรมละลายพฤติกรรมการเผชิญความเครียดและปรับพื้นฐานสู่วิชาชีพผู้ช่วยพยาบาล, อบรมการวางแผนใช้จ่ายเงินทุนเพื่อการบริหารจัดการเงินและบัญชีนักศึกษา, กิจกรรมพัฒนาภาษา, จิตอาสาดูแลสุขภาพผู้รับบริการภายใต้สังคมพหุวัฒนธรรม เป็นต้น
จากตอนแรกที่ดีนบอกว่า ไม่ได้อยากเป็นผู้ช่วยพยาบาล เพียงแค่การเรียนผู้ช่วยพยาบาลเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุดในตอนนั้น แต่พอได้เรียน ได้ลงมือทำงานจริง กลับทำให้เขารู้สึกชอบและตั้งเป้าหมายว่านี่แหละคืออาชีพที่จะเปลี่ยนอนาคต
“พอได้มาเรียนแล้วรู้สึกว่า ได้ใช้งานจริง เพราะว่าแม่ก็ป่วยอยู่ครับ แล้วก็ตอนแรกคือไม่ได้คาดหวังว่าตัวเองจะชอบในการเรียนนี้ เพราะว่าเป็นตัวเลือกเดียวในการเรียนต่อมหาวิทยาลัย แต่พอเรียนไปเรียนมาผ่านการฝึกงานก็รู้สึกว่า ตัวเองก็มีความสามารถในด้านนี้เหมือนกัน แต่แค่ตอนนั้นก็ไม่ได้รู้สึกว่าตัวเองชอบในด้านนี้ครับ”
เมื่อถามถึงสิ่งที่ชอบที่สุดในการเรียนผู้ช่วยพยาบาล ดีนตอบด้วยความมั่นใจว่า “สิ่งที่ผมชอบที่สุดคือ การทำงานในห้องฉุกเฉิน มีความรู้สึกว่าท้าทายมากๆ เลยครับ ยิ่งทำแผลที่มีเลือด ยิ่งชอบ ระดับแผลคือระดับความท้าทายเลยครับ ยิ่งแผลมีความโหดมากๆ ผมก็ยิ่งรู้สึกว่าอยากทำ ยิ่งรู้สึกว่าถ้าได้ทำอันนี้ผมต้องได้พัฒนาสกิลของตัวเองให้มากขึ้นได้แน่นอน อะไรที่ท้าทายคือผมชอบทำเลยครับ”
“เหมือนเป็นได้เรียนรู้การทำงานจริง ออกแรงในการทำงานจริง ต่างแค่ว่าเราไม่ได้เงินเดือนแค่นั้นเองครับ แล้วก็ได้ทำงานในห้องฉุกเฉินด้วย ได้เจอเคสเคสนึงที่รู้สึกว่าประทับใจแล้วก็ภูมิใจในตัวเองมากๆ เป็นเคสเด็กจมน้ำ แล้วก็เขาก็ส่งมาในห้องฉุกเฉินด่วนมาก แม่น้องบอกว่าเด็กจมน้ำในสระน้ำที่บ้าน อ่างเก็บน้ำประมาณนี้ แล้วเขาก็ไม่รู้สึกตัวแล้ว คุณหมอก็เลยดำเนินการทั้งทีมเลยครับ ช่วยเด็กคนนี้ และผมก็ได้ช่วยประมาณนึง เพราะว่าเป็นผู้ช่วยพยาบาลที่กำลังฝึกงานอยู่ก็ไม่ได้มีความรู้อะไรมากมาย ก็เลยช่วยได้เท่าที่ช่วยได้ ช่วยหยิบอุปกรณ์ แล้วเด็กคนนั้นก็ปลอดภัยดีครับ ได้ส่งไปที่โรงพยาบาลนราธิวาส
วินาทีที่คุณหมอบอกว่าน้องเขาปลอดภัยแล้ว ผมรู้สึกว่านี่เราเป็นส่วนนึงในการช่วยน้อง ทำให้น้องเขามีชีวิตต่อ รู้สึกว่าเราได้ช่วยชีวิตคน ถึงแม้ว่าเราจะไม่ได้ช่วยโดยตรง แต่เราก็มีส่วนร่วมในการช่วยเด็กคนนั้น”
นอกจากนี้ “ผมได้ลงชุมชนไปเยี่ยมผู้ป่วยด้วย ซึ่งผู้ป่วยที่อาจารย์เลือกก็คือผู้ป่วยที่มีประสิทธิภาพในการช่วยเหลือตัวเองน้อยมาก ต้องมีคนรอบข้างดูแล แล้วก็เลยได้รับเคสนี้ไปพัฒนา สร้างนวัตกรรมเพื่อให้เขาได้ออกกำลังกาย ให้เขาได้ใช้กล้ามเนื้อ เพื่อให้เขาได้แข็งแรงขึ้นครับ”
“เราก็มาคิดกับเพื่อนๆ ครับว่าเคสนี้เขามีจุดอ่อนยังไง ต้องการความช่วยเหลือด้านไหน เขาขาดสนในส่วนไหนเราก็เพิ่มเติมให้เขา เช่น นวัตกรรมที่ได้ทำก็คือ รอกที่เอาไว้ใส่ขาในห่วงนั้น แล้วก็เอามือดึง เหมือนเป็นเครื่องออกกำลังกายขาครับ ช่วยกายภาพ เราก็เริ่มจากไปดูคนไข้ก่อนว่าคนไข้มีปัญหาด้านไหนบ้าง ซึ่งพอไปดูแล้วปัญหาที่ชัดเจนที่สุดก็คือผู้ป่วยขามีความอ่อนแรง แล้วก็ไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้มากขนาดนั้น ก็เลยคิดค้นนวัตกรรมนี้ เพื่อให้คนไข้ได้แล้วมีแรงมากขึ้น ดูแลตัวเองได้มากขึ้น อันนี้ก็เอาไปมอบให้เขาเลยครับ ผมภูมิใจมากเลยครับ คนไข้ก็รู้สึกว่าดีใจมากๆ ที่มีคนมาให้ความใส่ใจเขา”
ทุนเปลี่ยนชีวิต โอกาสเติมเต็มความฝัน
“จริงๆ แล้วตอนจบม.6 ผมก็คิดอยู่ว่าจะเรียนสายไอที วิศวะคอม์ ตอนนั้นผมสนใจด้านไอที อยากทำงานด้านนี้” ดีนเล่าถึงความฝันแรกเริ่มของเขา แต่แล้วชีวิตก็พลิกผันให้ดีนกลายมาเป็นนักศึกษาหลักสูตรผู้ช่วยพยาบาลที่จบการศึกษาเป็นที่เรียบร้อยแล้ว และตอนนี้เขากำลังรอเข้ารับการเกณฑ์ทหาร หลังจากนั้นก็สมัครเข้าทำงานในสายงานที่เรียนมา
“สายงานนี้สำหรับผู้ชายมีเงื่อนไขว่า ต้องผ่านการเกณฑ์ทหารมาก่อนจึงจะสามารถเข้าทำงานได้ ทุกโรงพยาบาลเขาก็มีนโยบายว่าไม่เอาคนที่ทำงานชั่วคราว ถ้าเกิดว่าติดทหารก็ต้องลาออก ก็เลยต้องรอผ่านการเกณฑ์ทหารก่อนครับแล้วค่อยไปสมัครครับ และในอนาคตถ้าเป็นไปได้อยากจะเรียนเฉพาะทางพยาบาลเวชปฏิบัติฉุกเฉิน”
สำหรับดีนการได้รับโอกาสทางการศึกษาครั้งนี้ นอกจากจะทำให้เขามีโอกาสหางานที่มีรายได้มั่นคง ยังทำให้ชีวิตของเขามีความหวัง และมีเป้าหมายมากขึ้น โอกาสทางการศึกษาจึงสำคัญกับชีวิตของคนๆ หนึ่งมาก ถึงขั้นเปลี่ยนชีวิตได้เลย
“สำหรับผมแล้ว คนที่ได้รับโอกาสมันเป็นความฝันที่ไม่ได้คาดฝันเลยครับ คือไม่ได้คาดหวังเลยว่าเราจะเรียนต่อได้ เพราะว่าตามฐานะเราแล้วก็คงเรียนไม่ได้แล้ว ซึ่งรู้สึกว่าอึ้งเหมือนกัน แล้วก็รู้สึกว่าดีใจมากๆ เลยครับ เพราะว่าเป็นความฝันที่ตัวเองไม่ได้คาดไว้ ก็คือภูมิใจในตัวเองมากๆ เลยครับ ที่ได้เรียนต่อจนจบหลักสูตรผู้ช่วยพยาบาล”
“ผมจะตอบแทนบุญคุณนี้ด้วยการที่เป็นคนดีของสังคม เป็นผู้ช่วยพยาบาลที่ดี แล้วก็เป็นผู้ช่วยพยาบาลที่คนไข้ทุกคนอยากอยู่ด้วยอยู่และสบายใจมีความสุข และเมื่อคนไข้มีปัญหากล้าที่จะระบายให้เราฟังได้ครับ”
ปัจจุบันดีนเรียนจบหลักสูตรเป็นที่เรียบร้อยแล้ว และได้เข้ารับพิธีมอบประกาศนียบัตรทุนนวัตกรรมสายอาชีพชั้นสูง หลักสูตรผู้ช่วยพยาบาล รุ่นที่ 4 ประจำปีการศึกษา 2566 เมื่อวันอาทิตย์ที่ 21 เมษายน 2567 ณ หอประชุมคณะพยาบาลศาสตร์ เขตบางนาค คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ จังหวัดนราธิวาส
