- สถานการณ์โรคระบาด COVID-19 ทำให้ภาครัฐประกาศให้สถานที่หลายๆ แห่งปิด เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของไวรัส รวมถึงสถานศึกษาอย่างโรงเรียนและมหาวิทยาลัย
- แม้ว่าจะมีอุปสรรคเกิดขึ้นแต่ไม่สามารถหยุดให้เราหาความรู้ได้ The Potential ขอรวบรวมเว็บไซต์คอร์สเรียนออนไลน์ทั้งในและต่างประเทศ รวมถึงแพลตฟอร์มจัดการเรียนการสอนออนไลน์ให้ผู้ที่สนใจได้ใช้เวลาช่วงนี้เก็บเกี่ยวความรู้และพัฒนาตัวเอง
วันที่ 10 มีนาคม 2563 องค์การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือ UNESCO ประกาศว่ามีรัฐบาลจำนวน 16 ประเทศสั่งปิดโรงเรียนและสถาบันการศึกษา หยุดทำการเรียนการสอนทั่วประเทศ ล่าสุดเมื่อวันที่ 16 มีนาคมที่ผ่านมา UNESCO ได้เพิ่มจำนวนประเทศที่หยุดการเรียนการสอนเป็นทั้งหมด 85 ประเทศแทน ทั้งยังมีอีก 15 ประเทศที่บางโรงเรียนได้หยุดการเรียนการสอนด้วยตนเอง
ทำให้ยอดตัวเลขการปิดโรงเรียนมีมากกว่า 100 ประเทศ เด็กและเยาวชนมากกว่า 776 ล้านคนได้รับผลกระทบจาก Coronavirus หรือ COVID-19 (อ่านผลกระทบจาก COVID-19 ต่อระบบการศึกษาได้ที่นี่) และล่าสุดสำหรับประเทศไทย กระทรวงศึกษาธิการได้สั่งปิดโรงเรียนทั้งรัฐ – เอกชนทั่วประเทศ โดยเริ่มตั้งแต่วันที่ 18 มีนาคมเป็นต้นไปจนกว่าจะมีประกาศเปลี่ยนแปลง
เพื่อตอบคำถามสั้นๆ และพยายามคิดหาทางออกแบบเร็วๆ The Potential ขอรวบรวมเว็บไซต์คอร์สเรียนออนไลน์ทั้งในและต่างประเทศ รวมถึงแพลตฟอร์มจัดการเรียนการสอนนออนไลน์ มาแนะนำให้กับคุณครู เด็กและผู้สนใจมาลองใช้กัน
คอร์สเรียนออนไลน์ในประเทศ
My Course Ville: คอร์สเรียนออนไลน์จากจุฬาฯ
คอร์สนี้สำหรับใคร: นักศึกษา และ ประชาชนทั่วไป
My Course Ville แพลตฟอร์มเรียนออนไลน์ฟรีของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยสำหรับนิสิตจุฬาฯ และผู้สนใจทั่วไป มีวิชาเรียนเกือบทุกสาขาวิชา เช่น วิทยาศาสตร์ อักษรศาสตร์ หรือ นิติศาสตร์ เป็นต้น ซึ่งจะเปิดให้ลงทะเบียนเป็นรอบและจำกัดจำนวนผู้ลงทะเบียนเรียน
CMU MOOC: คอร์สเรียนออนไลน์จากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่
คอร์สนี้สำหรับใคร: นักศึกษา และ ประชาชนทั่วไป
CMU MOOC แพลตฟอร์มเรียนออนไลน์จากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และทุกคนลงทะเบียนเรียนได้ฟรี
ปัจจุบันวิชาเรียนที่เปิดสอนได้แก่ ส่องธุรกิจปทุมมา (การปลูกและการจัดการหลังเก็บเกี่ยว) เพื่อเป็นอาชีพเสริมเพิ่มรายได้, การปลูกและการผลิตกาแฟอย่างยั่งยืน, สปาเพื่อสุขภาพ จากคณะวิทยาศาสตร์ โดยทั้ง 3 คอร์สนี้จะเริ่มสอนในวันที่ 16 กรกฎาคม 2563
Dek-d School: คอร์สเรียนออนไลน์สำหรับน้องมัธยม
คอร์สนี้สำหรับใคร: มัธยมศึกษา
Dek-d School แพลตฟอร์มเรียนออนไลน์ที่มุ่งเน้นไปยังกลุ่มนักเรียนมัธยมศึกษา #เพื่อเตรียมสอบ เข้ามหาวิทยาลัยเป็นหลัก ติวเตอร์เป็นติวเตอร์ดังในแวดวงกวดวิชาเพื่อเตรียมสอบ คอร์สเรียนนี้ต้องเสียเงินเป็นรายคอร์ส เช่น คอร์สพิชิต TCAS หรือ พิชิต สอวน. เป็นต้น
Thai MOOC: คอร์สเรียนฟรีจากกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม
คอร์สนี้สำหรับใคร: มัธยมศึกษา นักศึกษามหาวิทยาลัย และ ประชาชนทั่วไป
Thai MOOC โดยโครงการมหาวิทยาลัยไซเบอร์ไทย กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ปัจจุบันมีผู้ลงทะเบียนเรียนมากถึง 600,000 คน มีบทเรียนที่เปิดสอนกว่า 300 บทเรียน และมีสถาบันที่เข้าร่วมโครงการอีก 101 สถาบัน มุ่งเน้นให้ประชาชนทุกคนสามารถเข้าถึงการเรียนรู้ได้อย่างทั่วถึง เพื่อตอบโจทย์การเรียนรู้ตลอดชีวิตอย่างแท้จริง
คอร์สเรียนออนไลน์ต่างประเทศ
Coursera: แพลตฟอร์มรวบรวมคอร์สเรียนออนไลน์จาก 190 มหาวิทยาลัยและองค์กรชั้นนำระดับโลก
คอร์สนี้สำหรับใคร: นักศึกษามหาวิทยาลัย และ ประชาชนทั่วไป
Coursera แพลตฟอร์มรวมคอร์สเรียนออนไลน์ทั้งที่ฟรีและไม่ฟรี ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2012 โดยอาจารย์จากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ปัจจุบันมีผู้ใช้งานมากกว่า 37 ล้านคน
คอร์สเรียนต่างๆ ยังได้รับการรับรองจากสถาบันที่มีชื่อเสียงและน่าเชื่อถือมีมากถึง 3,900 คอร์สเรียน ทั้งนี้จุดเด่นของ Coursera อยู่ที่ว่าเราสามารถเลือกได้ว่าจะเรียนคอร์สเรียนง่ายๆ เรียนเพื่อพัฒนาทักษะและต้องการใบรับรอง หรือ เรียนปริญญาแบบจริงจังไปเลย (แต่มีแค่ระดับปริญญาตรีและปริญญาโทเท่านั้น) แต่ในกรณีนี้จะต้องเสียงค่าธรรมเนียม และราคาก็มีความหลากหลายขึ้นอยู่กับคอร์สเรียนเหล่านั้น
Edx: แพลตฟอร์มเรียนออนไลน์จาก MIT, ฮาร์วาร์ดและอีก 100 สถาบันระดับโลก
คอร์สนี้สำหรับใคร: นักศึกษามหาวิทยาลัย และ ประชาชนทั่วไป
Edx เป็นอีกหนึ่งแพลตฟอร์มคอร์สเรียนออนไลน์ทั้งฟรีและเสียเงิน ก่อตั้งขึ้นในปี 2012 โดยกลุ่มมหาวิทยาลัย MIT และฮาร์วาร์ด ปัจจุบันมีผู้ใช้งานมากกว่า 20 ล้านคน มีเป้าประสงค์ใกล้เคียงกับ Coursera รวมถึงมีคอร์สเรียนทั้งในรูปแบบคอร์สเรียนธรรมดา คอร์สเรียนเพื่อรับใบรับรอง และเรียนปริญญาตรีหรือโทออนไลน์
อย่างไรก็ดี ความน่าสนใจของ Edx ที่แตกต่างกับ Coursera อยู่ที่ Edx เป็นองค์กรที่ไม่แสวงหากำไร และเป็น open-source platform กล่าวคือ เป็นซอฟต์แวร์ที่ให้บุคคลภายนอกสามารถเข้ามาใช้งานได้ โดยมีเงื่อนไขบ้างประการ
คอร์สเรียนฟรีๆ จาก Ivy League
คอร์สนี้สำหรับใคร: นักศึกษามหาวิทยาลัย และ ประชาชนทั่วไป
Ivy League คือการรวมตัวกันของมหาวิทยาลัยเอกชน 8 สถาบันในสหรัฐอเมริกามีชื่อเสียงโดดเด่นด้านวิชาการที่เป็นเลิศทั้งยังติดท็อปการจัดอันดับมหาวิทยาลัยระดับโลกมาอย่างยาวนาน ได้แก่ มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด มหาวิทยาลัยเยล มหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนีย มหาวิทยาลัยปรินซ์ตัน มหาวิทยาลัยโคลัมเบีย มหาวิทยาลัยบราวน์ วิทยาลัยดาร์ตมัธ และ มหาวิทยาลัยคอร์เนลล์ ซึ่งขณะนี้มหาวิทยาลัยดังกล่าวได้เปิดคอร์สเรียนมากถึง 430 คอร์สเพื่อให้ผู้สนใจเข้าเรียนได้ฟรีตามหมวดวิชาดังนี้
- Computer Science จำนวนทั้งหมด 37 คอร์ส
- Data Science จำนวนทั้งหมด 18 คอร์ส
- Programming จำนวนทั้งหมด 8 คอร์ส
- Humanities จำนวนทั้งหมด 80 คอร์ส
- Business จำนวนทั้งหมด 72 คอร์ส
- Art & Design จำนวนทั้งหมด 20 คอร์ส
- Science จำนวนทั้งหมด 32 คอร์ส
- Social Sciences จำนวนทั้งหมด 74 คอร์ส
- Health & Medicine จำนวนทั้งหมด 32 คอร์ส
- Engineering จำนวนทั้งหมด 15 คอร์ส
- Education & Teaching จำนวนทั้งหมด 21 คอร์ส
- Mathematics จำนวนทั้งหมด 14 คอร์ส
- Personal Development จำนวนทั้งหมด 7 คอร์ส
สำหรับผู้ที่สนใจอยากดูรายละเอียดพร้อมขั้นตอนการเข้าไปลงเรียนสามารถดูได้ที่นี่
แพลตฟอร์มสร้างห้องเรียนออนไลน์สำหรับครู
Moodle: ซอฟต์แวร์ฟรีสำหรับจัดการเรียนการสอน
Moodle ซอฟต์แวร์สำหรับใช้จัดการรายวิชาบนเว็บไซต์ รองรับตั้งแต่ผู้ดูแลระบบ ผู้สอน และผู้เรียน จุดเด่นอยู่ที่สามารถบริหารจัดการข้อมูลของผู้เรียน ผู้สอน เนื้อหาการเรียนรู้ ตลอดจนติดตามการเรียนการสอนของผู้เรียน และประเมินผลได้ผ่านเครื่องมือที่ทางซอฟต์แวร์มีให้ เช่น เว็บบอร์ด หรือ แชท เป็นต้น
โดยซอฟต์แวร์ดังกล่าวสามารถดาวน์โหลดได้ฟรีเพื่อนำไปประยุกต์ให้เหมาะสมกับสถาบันการศึกษาหรือรายวิชาต่างๆ เพื่อส่งเสริมให้การเรียนการสอนออนไลน์เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
Google Classroom: ห้องเรียนออนไลน์สำหรับทุกคน
Google Classroom อีกหนึ่งแอปพลิเคชันจาก Google Apps เป็นการรวบรวมการทำงานในแพลตฟอร์มต่างๆ ของ Google ได้แก่ Google Drive, Google Doc และ Gmail เข้ามาร่วมกันเพื่อให้คุณครูสามารถออกแบบการเรียนการสอนและให้ติดตามนักเรียนได้ผ่านโลกออนไลน์
เช่น การประกาศต่าง ๆ (Announcement) การมอบหมายงาน การสั่งการบ้าน (Assignment) และ การสร้างควิซ (Question) ทั้งนี้ นักเรียนใน Google Classroom ยังสามารถแสดงสถานะของงานชิ้นนั้น ๆ ได้ด้วยว่า เสร็จแล้ว (done) หรือ ยังไม่เสร็จ (not done) ได้อีกด้วย
Kahoot: ให้คุณครูใช้ระบบ premium ฟรี
Kahoot แพลตฟอร์มหรือเครื่องมือสำหรับการเรียนรู้ผ่านเกมอย่างสร้างสรรค์ เช่น การตอบคำถาม การอภิปราย หรือ การประเมินผล ต่าง ๆ โดยปัจจุบันมีผู้ใช้งานมากกว่า 1.2 พันล้านคน และครูมากกว่า 5 ล้านคนใช้งาน โดยหลังจากวิกฤติการแพร่ระบาดของ COVID-19 นั้น Kahoot ได้เปิดให้ครูสามารถใช้ระบบ premium ได้ฟรี เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ทางไกล ละการเรียนรู้อย่างไม่มีสิ้นสุด ได้ทุกที่ทุกเวลา โดยสามารถลงทะเบียนได้ที่นี่