- เมื่อถึงวัยหนึ่งที่เด็กเริ่มแสดงออกว่าไม่อยากให้ใครมาแตะต้องตัว ก็เป็นหน้าที่ของพ่อแม่ที่ต้องช่วยปกป้องสิทธิร่างกายของลูก
การที่เด็กต่อต้านคนแปลกหน้าไม่ให้แตะต้องตัว และติดพ่อแม่หรือคนเลี้ยงเป็นพิเศษนั้นเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นตามพัฒนาการ ผู้ใหญ่จึงควรเคารพสิทธิร่างกายของเด็กด้วยการไม่ฝืนใจเขา หากเขาแสดงอาการต่อต้าน และทำความเข้าใจเกี่ยวกับพฤติกรรมตามพัฒนาการของเด็ก
Mary Ainsworth (1979) กล่าวถึงพัฒนาการของพฤติกรรมผูกพันที่เกิดขึ้นในเด็กไว้ดังนี้…
- ระยะที่ 1เด็กทารกวัย 8 สัปดาห์แรกจะเริ่มต้นสร้างความผูกพันกับผู้เลี้ยงดู (พ่อแม่) ด้วยการยิ้ม ส่งเสียงร้องอ้อแอ้ และร้องไห้เพื่อให้ผู้เลี้ยงดูสนใจเขา เขายังไม่สามารถแยกแยะความแตกต่างของคนที่เขามาดูแลเขาได้ วัยนี้ไม่ว่าใครเด็กก็ยอมให้อุ้มทั้งนั้น
- ระยะที่ 2 เด็กทารกวัย 2 – 6 เดือน จะเริ่มจำแนกระหว่างผู้ใหญ่ที่คุ้นเคยและไม่คุ้นเคยได้มากขึ้น และตอบสนองต่อผู้ดูแลมากกว่า เขาจะเริ่มติดและอยากตามพ่อแม่ช่วงนี้
- ระยะที่ 3 เด็กระหว่างวัย 6 เดือนถึง 2 ขวบ คือ ช่วงที่เด็กเกิดความผูกพันกับผู้เลี้ยงดูอย่างชัดเจน ดังนั้นหากพ่อแม่หรือผู้ใหญ่ที่ดูแลเด็กวัยนี้ควรมีความมั่นคง ให้ความรัก และความเอาใจใส่อย่างสม่ำเสมอ เป็นพ่อแม่ที่มีอยู่จริงสำหรับเขาด้วยการมีเวลาคุณภาพให้ลูก เพราะเด็กวัยนี้จะเริ่มเข้าไปสำรวจสิ่งแวดล้อม หากเสาหลักสำหรับยึดเหนี่ยว (พ่อแม่) ของเขายังคลอนแคลน เด็กจะรับรู้ว่าไม่ปลอดภัย และไม่กล้าออกไปเผชิญโลก
ส่วนใหญ่หลังเด็กอายุครบ 1 ขวบ เด็กจะสามารถแสดงพฤติกรรมผูกพันชัดเจน เขาจะปฏิเสธทันทีเมื่อต้องจากพ่อแม่ของเขาไปไกล หรือจะประท้วงการจากไปของพ่อแม่ เขาจะทักทายเมื่อพ่อแม่กลับมาบ้าน โดยชะเง้อมองหาเราตามเสียงที่ได้ยิน เขาจะเริ่มเกาะแขน เกาะขา เกาะเรา ติดแจเมื่อกลัว และจะพยายามตามติดพ่อแม่ไปทุกที่เมื่อเริ่มเคลื่อนที่ได้
เมื่อเด็กอายุครบ 2 ขวบ เขาจะรับรู้ว่ามีผู้ดูแลเขาได้มากกว่าสองคน (มากกว่าพ่อแม่) เขาสามารถวางแผนเพื่อให้คนอื่นเอาใจเขาได้ จากแต่ก่อนเด็กอาจจะร้องไห้เมื่อได้รับความเจ็บปวดหรือหิวเท่านั้น แต่เมื่อ 2 ขวบเด็กจะเริ่มเรียนรู้ที่จะร้องไห้เพื่อเรียกร้องให้คนมาสนใจ หรือเพื่อให้ได้ดั่งใจ และถ้าไม่มีใครสนใจเขา เขาจะร้องดังขึ้นจนกว่าจะสำเร็จ
ด้วยเหตุนี้ พ่อแม่ควรให้ความรักและสายสัมพันธ์เพื่อสร้างตัวตนที่มีคุณค่าให้กับลูก เพื่อให้เขารับรู้ว่าตัวเขามีความสำคัญและมีอยู่จริง เพื่อจะเรียนรู้การปกป้องร่างกายและคุณค่าภายในตนเองในอนาคต
อ่านบทความฉบับเต็ม https://thepotential.org/family/child-rights-body/